|
|
Μουνυχία ήταν ο αρχαίος Πειραιάς και ο λόφος της Μουνυχίας , ο σημερινός λόφος του Προφήτη Ηλία.
| Ερώτεια | Εορτή προς τιμή του θεού Έρωτα. Εορτάζονταν την 4η του μηνός Μουνυχιώνος και περιελάμβαναν προσφορές σπονδών. | |
Ικετήρια | Η εορτή γινόταν σε ανάμνηση της επιστροφής του Θησέα από την Κρήτη και για να τους παράσχει ο Απόλλων καλό ταξίδι στη θάλασσα. Εορταζόταν την 6η του μηνός Μουνυχιώνος προς τιμή του Δελφινίου Απόλλωνος σε όλα τα παράλια του Αιγαίου, στην Αίγινα και στην Αττική. Στην Αθήνα η γιορτή εσχετίζετο με τη θυσία που έκανε ο Θησεύς στον Δελφίνιο Απόλλωνα και την προσφορά του «ικετηρίου» κλώνου ελιάς, δεμένης με λευκό μαλλί, πριν την αναχώρηση του μαζί με τους νέους και τις νέες για την Κρήτη. Σε ανάμνηση της επιστροφής τους τελούνταν τα Δελφίνια, τα οποία περιελάμβαναν την προσφορά θυσιών και ψημένων κέικ (πόπανα) , στον βωμό του θεού. Γινόταν επίσης αναπαράσταση της καταθέσεως του ικετηρίου κλώνου, τον οποίο έφεραν σε πομπή ανύπαντρες (παρθένες) κοπέλες , οι «ικέτιδες». Συγχρόνως εγκαινιαζόταν η έναρξη των θαλασσίων ταξιδιών μετά τη χειμερινή διακοπή, με την ελπίδα ότι και αυτά θα είχαν ευτυχή αποτελέσματα, όπως και το ταξίδι του Θησέως. Τα Δελφίνια στην Αίγινα πανηγυρίζονταν και με τη διοργάνωση αγώνων, οι οποίοι ονομάζονταν «Υδροφόρια», και ήταν ανάμνηση της τοπικής παράδοσης που ανέφερε, ότι οι Αργοναύτες πέρασαν από την Αίγινα και πήραν πόσιμο νερό για τη συνέχεια του ταξιδιού τους. | |
| Προς τιμή της Δήμητρας , οι εορτάζοντες αλληλο-σκουπίζονται με κλαδιά ενός δέντρου που λεγόταν Μορωτός. | ||
| Προς τιμή της Μουνυχίας Αρτέμιδος αλλά και του ήρωα Μουνύχιου. Τα Μουνύχια γιορτάζονταν την 16η του μηνός Μουνυχιώνος, προς τιμή του ήρωος Μουνυχίου και της Μουνυχίας Αρτέμιδος, στο Ιερόν του λόφου της Μουνυχίας. Γίνονταν προσφορές «αμφιφώντων» (γλυκίσματα) και νεανικοί αγώνες. Η γιορτή καθιερώθηκε επειδή η Άρτεμις φώτιζε τους Αθηναίους ως πανσέληνος, κατά τη διάρκεια της ναυμαχίας της Σαλαμίνος. Οι «αμφιφώντες» τοποθετούνταν μεταξύ δύο φώτων που συμβόλιζαν την ανατολή και τη δύση της Σελήνης. Τριιγύρω τοποθετούνται κέικ ανάμεσα σε δύο δαυλούς. Η εορτή συνεχίζετε με θυσία κριαριού, τα Αρκτεία (χοροί νέων γυμνών κοριτσιών, που φορούν στεφάνια από φύλλα και κρατούν δαυλούς και με παιχνίδια των νέων. | ||
| Ηταν κυρίως γυναικεία αρχαϊκή εορτή προς τιμή της θεάς Βραυρώνιας Αρτέμιδος , ως προστάτιδας των μικρών παιδιών και του τοκετού. Eoρτάζονταν κάθε πενταετία προς τιμή της Βραυρωνίας Αρτέμιδος την 17η του μηνός Μουνυχιώνος. Την διεξαγωγή και εποπτεία της τελετής είχαν δέκα ιεροποιοί, (οι οποίοι ήταν δέκα άρχοντες, ένας από κάθε φυλή).Κατά την τελετή δέκα κορίτσια ηλικίας 5-10 ετών, καθιερώνονταν μέχρι την ημέρα του γάμου τους στην Αρτέμιδα. Τα κορίτσια αυτά φορούσαν κιτρινόχρωμο ένδυμα και λέγονταν «άρκτοι», ενώ η τελετή λεγόταν «αρκτεύεσθαι» και «δεκατεύειν», από την ηλικία των κοριτσιών. Η καθιέρωση στη Θεά λεγόταν «άρκτεια». Η τελετή αυτή σύμφωνα με την παράδοση καθιερώθηκε επειδή στη Βραυρώνα υπήρχε μια εξημερωμένη άρκτος, την οποία όμως σκότωσαν δύο αδελφοί, επειδή όταν έπαιζε με την αδελφή τους, την πλήγωσε. Η Άρτεμις τότε τιμώρησε τους Αθηναίους με λοιμό, από τον οποίο απαλλάχτηκαν με την καθιέρωση της αρκτείας, μετά από χρησμό των Δελφών. Οι πατέρες των κοριτσιών πρόσφεραν από μια λευκή κατσίκα για θυσία, ενώ η γιορτή περιελάμβανε και απαγγελία της Ιλιάδος. Η γιορτή άρχιζε με πομπή από την Αθήνα στη Βραυρώνα και συνεχιζόταν με θυσία λευκής κατσίκας από τις Ιεροποιές και με χορούς των Αρκτων και αγώνες. Κατά την πομπή μεταφέρονται τα ιερά αντικείμενα της Άρτεμης μέσα σε ένα καλάθι που ονομάζεται Ελένη και οι εορτασμοί τελειώνουν με χορούς των κοριτσιών ιερέων. Επίσης γιορτή με το ίδιο όνομα και στην ίδια περιοχή υπήρχε προς τιμή του Διονύσου η οποία ετελείτο και αυτή κάθε πενταετία. | ||
| Εορτή προς τιμή του ολυμπίου Διός. |
|
